Altijd verkouden in het voorjaar?
Niezen, een loopneus, tranende ogen… Voor steeds meer vrouwen is het voorjaar geen fijne tijd. Hooikoorts maakt je niet alleen moe, het beïnvloedt ook je concentratie, je humeur en vaak – zonder dat je het weet – ook je darmen. Want wist je dat je darmgezondheid een grote rol speelt bij allergische reacties?
In mijn praktijk zie ik dat keer op keer terug. Vrouwen die komen met buikklachten, vertellen vaak dat ze in het voorjaar óók last hebben van hooikoorts. Voor mij is het dan ook logisch om niet alleen de symptomen te behandelen, maar te kijken naar de oorzaak. En die ligt verrassend vaak in de darm.
In deze blog leg ik uit wat hooikoorts precies is, welke rol histamine speelt, waarom voeding én je darmflora zoveel invloed hebben, en vooral: wat jij zélf kunt doen om je darmen te ondersteunen en zo je hooikoortsklachten te verminderen.
Wil je nu al weten wat jij kunt doen om je hooikoortsklachten te verminderen? Plan een hieronder een gratis mini-consult. Dan kijk ik graag met je mee of jouw darmen een rol spelen in jouw klachten.
Wat is hooikoorts precies? De rol van je immuunsysteem en histamine.
Hooikoorts is eigenlijk een gekke naam. Je bent namelijk niet allergisch voor hooi, en koorts is meestal helemaal geen onderdeel van de klachten. De term verwijst naar de periode waarin de klachten ontstaan: het hooiseizoen. Dat maakt ook meteen duidelijk dat hooikoorts seizoensgebonden is – in tegenstelling tot bijvoorbeeld een allergie voor huisstofmijt of voeding, die het hele jaar door aanwezig kan zijn.
Hooikoorts is een allergische reactie op pollen (stuifmeel) van bomen, grassen of onkruid. De term pollenallergie zou daarom eigenlijk beter passen. Wanneer je deze pollen inademt via je neus of mond, reageert je immuunsysteem met het vrijmaken van histamine – een stofje dat zorgt voor de typische hooikoortsklachten zoals niezen, een loopneus of jeukende ogen.
Maar hoe komt het dat sommige mensen nauwelijks reageren, terwijl anderen wekenlang doodmoe rondlopen met een verstopte neus en tranende ogen? Dat heeft te maken met de hoeveelheid histamine in je lichaam – en hoe goed je die kunt afbreken.
Ik vergelijk histaminereacties vaak met een emmer die overloopt. Die emmer kan al behoorlijk vol raken door histaminerijke voeding of door darmbacteriën die zelf histamine aanmaken. Als je lichaam die histamine niet goed kan afvoeren, blijft het niveau stijgen. En dan komt het voorjaar, met pollen in de lucht. Die vormen vaak de druppel die de emmer doet overlopen – met alle bekende klachten tot gevolg, én vaak ook buikklachten zoals een opgeblazen gevoel of winderigheid.
Histamine en hooikoorts: waarom je lichaam heftig kan reageren op pollen
Hoewel histamine vaak wordt gezien als de ‘boosdoener’ bij hooikoorts, is het eigenlijk een hele normale stof die je lichaam zelf aanmaakt. Je hebt het zelfs nodig: histamine speelt een rol bij je afweer, helpt bij de aanmaak van maagzuur en heeft invloed op je slaap-waakritme. Het is dus zeker niet per definitie ‘slecht’.
Maar… je lichaam kan maar een bepaalde hoeveelheid histamine aan. Zolang de hoeveelheid binnen de perken blijft, is er niets aan de hand. Als je te veel histamine binnenkrijgt of aanmaakt – en je lichaam dit niet goed kan afbreken – dan raakt je ‘emmer’ vol. En als die overloopt, krijg je klachten. Denk aan:
- Irritatie van huid, neus, keel of longen
- Jeuk, rode vlekken of eczeem
- Hoesten, slijmvorming in de keel
- Slaapproblemen
- Vermoeidheid of snel geïrriteerd zijn
- Buikklachten, zoals winderigheid, dunne ontlasting of een opgeblazen gevoel.
Het is dus niet zozeer histamine zelf die het probleem vormt, maar de balans tussen aanmaak en afbraak. En daar komt je darmgezondheid om de hoek kijken.
De link tussen darmen en hooikoorts: hoe werkt dat?
Wat veel mensen niet beseffen, is dat je immuunsysteem en je darmen nauw met elkaar verbonden zijn. Als je darmflora uit balans is, kan je immuunsysteem sneller overreageren – bijvoorbeeld op pollen. Dat is precies wat er gebeurt bij hooikoorts: je afweersysteem schiet in de stress terwijl er eigenlijk niet echt een gevaar is.
Bovendien zijn er bepaalde bacteriën in je darmen die zelf ook histamine kunnen aanmaken. Als je daar veel van hebt, komt er dus nog extra histamine bij. En ook dat draagt bij aan die overlopende emmer. Dubbele pech dus: je immuunsysteem is overprikkeld én je histamineproductie ligt hoog.
DAO en histamine: waarom een verstoorde darmwand hooikoorts kan verergeren
Je lichaam heeft een eigen ‘opruimdienst’ voor histamine: het enzym DAO (Diamine Oxidase). Dit enzym wordt in je darmwand aangemaakt en helpt om histamine uit voeding af te breken. Als je darmen niet goed functioneren – bijvoorbeeld door een beschadigde darmwand of laaggradige ontsteking – dan wordt er vaak ook minder DAO aangemaakt. Daardoor blijft histamine langer in je systeem, en ontstaan sneller klachten.
Je kunt DAO meten via bloed of ontlasting, maar je merkt het vaak ook gewoon aan je lichaam. Als je na het eten van bepaalde voedingsmiddelen (zoals rode wijn, oude kaas, chocolade of gefermenteerde producten) last krijgt van jeuk, benauwdheid of een loopneus, is dat een signaal dat je histamine-afbraak misschien niet optimaal werkt.
Voedingstips bij hooikoorts: wat kun je eten?
Er zijn twee belangrijke dingen die je met voeding kunt doen als je gevoelig bent voor hooikoorts of een histamine-overschot:
- Voorkomen dat de ‘emmer’ te vol raakt
- Je darmen en het enzym DAO ondersteunen
Vermijd voeding die rijk is aan histamine
Sommige voedingsmiddelen bevatten van nature veel histamine, of ze stimuleren juist de afgifte van histamine in je lichaam. Vooral tijdens het hooikoortsseizoen kun je daar extra gevoelig op reageren. Het lastige is: de informatie hierover is niet altijd eenduidig. De ene lijst zegt dat tomaten histaminerijk zijn, de andere noemt ze ‘veilig’. Dat maakt het verwarrend.
Mijn advies: zie die lijsten vooral als richtlijn, niet als strikte regels. Probeer uit wat voor jou werkt en hou klachten bij, bijvoorbeeld in een dagboekje. Zo ontwikkel je stap voor stap jouw persoonlijke lijst van voeding die je beter kunt vermijden of juist goed verdraagt.
Voedingsmiddelen die vaak klachten geven bij histaminegevoeligheid:
- Rode wijn, champagne
- Oude kaas
- Vis uit blik of vis die niet supervers is
- Gefermenteerde producten zoals zuurkool, kefir of kombucha
- Tomaten, aubergine, spinazie
- Bananen, citrusfruit, ananas
- Kliekjes en restjes – hoe ouder het eten, hoe meer histamine erin zit
Kies voeding die je darmen helpt herstellen
Naast het vermijden van triggers, is het minstens zo belangrijk om je darmen goed te voeden. Een gezonde darmflora ondersteunt de aanmaak van DAO en helpt om je immuunsysteem in balans te houden. Richt je voeding daarom op variatie, vezels en antioxidanten.
Voeding die je darmen en darmbacteriën ondersteunt:
- Veel groenten, vooral vezelrijke soorten zoals pompoen, pastinaak, aardpeer en asperges
- Haver, havermout, peulvruchten
- Zaden en noten
- Verse vis (of een goed visoliesupplement als je vis liever even laat staan)
- Antioxidant-rijke voeding zoals blauwe bessen, zwarte bessen en frambozen
Supplementen bij hooikoorts: natuurlijke ondersteuning
Bij ernstige hooikoortsklachten grijpen veel mensen naar antihistaminica van de drogist of huisarts. Die kunnen tijdelijk verlichting geven, maar brengen ook bijwerkingen met zich mee – zoals slaperigheid, sufheid of een ‘wattig hoofd’. Gelukkig zijn er ook natuurlijke alternatieven. Welke supplementen geschikt zijn, hangt af van jouw persoonlijke situatie. Daarom adviseer ik altijd om dit in overleg te doen. Zo weet je zeker dat je het juiste inzet – op het juiste moment.
Darmherstel en hooikoorts: een lange termijn aanpak
Je darmflora aanpassen doe je niet van de ene op de andere dag. De goede bacteriën groeien pas als ze de juiste voeding krijgen – en dat kost tijd. Mijn advies is daarom: begin in februari al met het ondersteunen van je darmen, zodat je in maart of april minder gevoelig bent voor pollen.
Hooikoorts natuurlijk aanpakken: focus op de darmen.
Je hoeft hooikoorts niet elk jaar maar weer te ondergaan. Door te kijken naar de onderliggende oorzaak – en die ligt vaak in de darmen – kun je echt verschil maken. Je darmen in balans brengen kost tijd, maar je zult merken dat je hele systeem daar rustiger van wordt. En dat zie je niet alleen terug in je buik, maar ook in je neus, ogen en energie.
Wil je onderzoeken of jouw hooikoortsklachten iets met je darmen te maken hebben? Plan dan een vrijblijvend mini-consult in via onderstaande link.
Vind je deze blog interessant en wil je graag op de hoogte worden gehouden als er een nieuw blog op mijn site wordt geplaatst? Laat dan hieronder je email adres achter en ontvang elke week 3 tips in je mailbox die je helpen om je buikgezondheid te verbeteren. Praktische inzichten, mijn laatste blogs, inspirerende recepten en handige links die jouw buik blij maken.
